Met een watervlakte van 25 ha is het Theikenmeer het grootste van de ongeveer 100 heidemeren in de Hümmling. Tijdens het Saale-glaciaal (300.000 tot 126.000 jaar geleden) bewogen de gletsjers voor de laatste keer over de Hümmling en lieten een morenenlandschap achter. Dit zijn ophopingen van materiaal dat de gletsjers met zich meenamen. In het daaropvolgende Weichsel-glaciaal (115.000 tot 11.600 jaar geleden) bereikten de gletsjers het Emsland niet meer, maar bepaalde sterke wind het landschap. In dit gebied blies de wind een kuil, waarin zich water ophoopte. Een op een dergelijke manier gevormd meer wordt ook wel een slenk genoemd. Hieruit ontstonden vaak hoogvenen. Aan het Theikenmeer grenst ook een hoogveen, de Wehmer Dose. Hieruit stroomt water het Theikenmeer in. Dat wordt dus alleen gevoed met voedselarm veen en regenwater.
